Επικίνδυνα ψάρια των Ελληνικών θαλασσών

Λαγοκέφαλος

Όλοι μέχρι σήμερα γνωρίζαμε τα δηλητηριώδη μανιτάρια, αργότερα μάθαμε και το διαβολόχορτο. Ελάχιστοι όμως γνωρίζουν ότι υπάρχουν και δηλητηριώδη ψάρια. Ένα τέτοιο είδος δηλητηριώδους ψαριού πέρασε από το Σουέζ και είναι ήδη στις Ελληνικές θάλασσες.

Ονομάζεται Λαγοκέφαλος ή Lagocephalus Sceleratus όπως είναι κανονικά η επιστημονική του ονομασία. Το ψάρι αυτό παράγει μια τοξίνη που προκαλεί ακόμη και θάνατο για όποιον το καταναλώσει. Το 2003 έκανε την εμφάνιση του για πρώτη φορά στις θάλασσες των Δωδεκανήσων, αλλά σήμερα ζει σε όλο το Αιγαίο πέλαγος. Σαν ψάρι είναι άγνωστο σε πολλούς ψαράδες και ιδιαίτερα στους ερασιτέχνες. Ο λεσεψιανός μετανάστης, όπως αποκαλούνται τα ψάρια και οι άλλοι οργανισμοί που μέσω Σουέζ περνάνε στην Μεσόγειο, εθεάθη αρχικά στο τρίγωνο Σύμη – Ρόδος – Καστελόριζο αλλά σήμερα έφθασε μέχρι και στις ακτές της Βόρειας Ελλάδας. Η δηλητηριώδης τοξίνη είναι η Τετραδοτοξίνη ΤΤΧ η οποία προκαλεί στον άνθρωπο αναπνευστικές διαταραχές, ανεπάρκεια του κυκλοφορικού συστήματος, μυϊκή παράλυση ακόμη και θάνατο σε όποιον καταναλώσει το ψάρι. Θανατηφόρα περιστατικά έχουν αναφερθεί ως τώρα στον Λίβανο και στο Ισραήλ (όπου τ ο μήκος του συχνά υπερβαίνει το μισό μέτρο ενώ το βάρος του είναι περίπου 1500 – 1700 γραμμάρια). Ο πληθυσμός του Λαγοκέφαλου ή Lagocephalus Sceleratus αυξάνεται σημαντικά και προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις αρχές οι οποίες αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος.

Τετραδοτοξίνη, η ουσία του λαγοκέφαλου.
Νευροτοξίνη 1250 φορές πιο ισχυρή από το κύανιο. Αντίδοτο δεν υπάρχει, η όποια θεραπεία είναι μόνο συμπτωματική. Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται 30 λεπτά μετα την κατάποση του ψαριού και αναλόγως της ποσότητας, μπορεί να καθυστερήσουν έως και 4 ώρες. Η σειρά των συμπτώματων έχει ως εξής:
Πρώτα μουδιάζουν τα χείλη και η γλώσσα. Το επόμενο σύμπτωμα είναι παραισθησία και μία αίσθηση ελαφρότητας σαν να αιωρείσαι η σαν να επιπλέεις. Μετα ξεκινάει πονοκέφαλος, έντονος πόνος στο στομάχι κοιλιά που συνεχίζει σε σταδιακή παραλυσία και καθολική ακινησία. Παράλληλα υπάρχει αυξανόμενη αναπνευστική ανεπάρκεια και καρδιακή αρρυθμία.

Το θέμα είναι ιδιαίτερα σοβαρό και για το λόγο αυτό έχουν τεθεί σε επιφυλακή τόσο οι λιμενικές αρχές, οι επαγγελματίες και ερασιτέχνες αλιείς, όσο και το Εθνικό Κέντρο Ερευνών.
Ο λαγοκέφαλος που εντοπίστηκε στην Νάξο, είναι το πρώτο δείγμα που αλιεύεται στο νομό από τότε που το είδος εμφανίστηκε στο Νότιο Αιγαίο. Κατόπιν αυτού, απ’ το γραφείο του νομάρχη Κυκλάδων Δημήτρη Μπάιλα εκδόθηκε ανακοίνωση, με συστάσεις προς τους αλιείς, τους ιχθυέμπορους και τους καταναλωτές. Στην ανακοίνωση, αφού υπενθυμίζεται ότι το συγκεκριμένο ψάρι είναι δηλητηριώδες και απαγορεύεται η κατανάλωσή του, τονίζονται τα εξής:

1. Οι αλιείς, στην περίπτωση που θα συναντήσουν το εν λόγω ψάρι, να το παρακρατήσουν και να ειδοποιήσουν τις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (Δ/νσεις ή τμήμα Αλιείας και Κτηνιατρικής).
2. Οι ιχθυέμποροι και καταναλωτές, να προσέχουν ώστε να μη διακινηθεί και καταναλωθεί το εν λόγω ψάρι (ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται, όταν είναι μιρού μεγέθους, να μη συμπεριληφθεί και καταναλωθεί με άλλα βρώσιμα είδη, όπως μαριδάκι, γοπάκι, αθερίνα).
Δράκαινα.

Είναι ψάρι της ακτής, που έχει την... κακή συνήθεια να παραχώνεται μέσα στην άμμο κοντά στον γιαλό. Το ραχιαίο πτερύγιό της φέρει αγκάθια εφοδιασμένα με αδένες με δηλητήριο. Μετά το τσίμπημα, ο πόνος είναι οξύτατος και «ακτινοβολείται» μέχρι τη ρίζα του μέλους που έχει τσιμπηθεί. Επειδή το δηλητήριο καταστρέφεται στη θερμοκρασία των 50° C, ο απλούστερος τρόπος αντιμετώπισης, μετά την αναγκαία απολύμανση, είναι η προσέγγιση του σημείου του τσιμπήματος σε μια πηγή θερμότητας (π.χ. αναμμένο άκρο τσιγάρου) προσεκτικά για να μην προκληθεί κάψιμο.


Σμέρνα

Η σμέρνα ανήκει στην οικογένεια των μουρενοειδών. Το σώμα της είναι φιδίσιο με χρώμα που ποικίλει στις αποχρώσεις του καφέ και συμπληρώνεται από βούλες υποκίτρινου χρώματος. Το κεφάλι της καταλήγει σε κωνοειδές σχήμα και η μασέλα της είναι εξαιρετικά δυνατή. Αυτό είναι και το πρόβλημα. Τα δόντια της σμέρνας έχουν μια κλήση προς τα μέσα, έτσι αν δαγκώσει κάτι δεν μπορεί να το αφήσει, παρά μόνο αν αποκολλήσει το κομμάτι που δάγκωσε. Η σμέρνα κατοικεί σε όλα τα βάθη, ακόμα και σε πολύ ρηχά νερά. Εκεί θα την δούμε στο βραχώδες περιβάλλον να ξετρυπώνει από κάποια τρύπα. Η θωριά της παραπέμπει σε επιθετικό χαρακτήρα και καθώς ανοιγοκλείνει το στόμα της μοιάζει να απειλεί τον δύτη. Η αλήθεια είναι ότι η σμέρνα δεν θα επιτεθεί στο δύτη που περνά έξω από το θαλάμι της. Ανοιγοκλείνει το στόμα της γιατί έτσι αναπνέει. Η σμέρνα θα γίνει επικίνδυνη όταν χτυπηθεί σε κακό σημείο, τότε θα προσπαθήσει να δαγκώσει ότι βρεθεί μπροστά της. Επίσης έλκεται από τη μυρωδιά του αίματος, γι' αυτό καλό είναι όταν κάνουμε ψαχτήρι σε περιοχές που γνωρίζουμε ότι υπάρχουν σμέρνες να μην κρεμάμε σκοτωμένα ψάρια στη μέση μας. Αν σας αρέσει το κρέας τη σμέρνας, τότε η βολή θα πρέπει να γίνεται με ακρίβεια στο κεφάλι. Τέλος θα πρέπει να προσέχουμε κατά τις περιόδους που βλέπουμε από γειτονικές τρύπες να βγαίνουν δύο σμέρνες. Ίσως είναι εποχή αναπαραγωγής και τότε η σμέρνα μπορεί να γίνει πολύ επιθετική.


Σκορπίνα ή σκόρπαινα

Ζει συνήθως σε βαθύτερα νερά και μπορεί να φθάσει και τα 45 εκατοστά μήκος σώματος. Το χρώμα της είναι κυρίως κόκκινο και συνοδεύεται με τις ιδιαίτερες αποχρώσεις του βυθού. Το τσίμπημα γίνεται από τα δηλητηριώδη αγκάθια του ραχιαίου πτερυγίου, όμως ιδιαίτερα επώδυνο είναι όταν το τσίμπημα γίνει από τα αγκάθια που βρίσκονται στο επικάλυμμα. Ο σκορπιός είναι πιο μικρός από τη σκορπίνα και μπορεί να φθάσει τα 20-25 εκατοστά μήκος σώματος. Είναι πιο κοινό είδος και συναντάται εύκολα στα πολύ ρηχά. Οι εξαιρετικές δυνατότητες του στη παραλλαγή, κάνει πιθανή μια τυχαία επαφή μαζί του.




πηγη http://www.psarades.com/t196-topic