Ψαχτήρι – το παρεξηγημένο

Εισαγωγη


Πάνε πολλά χρόνια από τότε που τα ψάρια καλώς ή κακώς αποφάσιζαν να πεθαίνουν εύκολα και σε ρηχά νερά. Οι εποχές έχουν αλλάξει και με τα χρόνια το ίδιο έχει γίνει και στη συμπεριφορά των ψαριών που πλέον όχι μόνο γνωρίζουν τι εστί κίνδυνος αλλά και πως πρέπει να αντιδράσουν ώστε να τον αποφύγουν. Στην εξελικτική αυτή πορεία ο κυνηγός δεν θα μπορούσε να μείνει άπραγος. Εξελίχτηκε και αυτός προσαρμόζοντας τον εξοπλισμό του και τις κινήσεις του, βελτιώνοντας τις επιδόσεις του και μελετώντας καλύτερα τη συμπεριφορά των θηραμάτων που τον ενδιέφεραν. Αποτέλεσμα; Εκλεκτά θηράματα στολίζουν ακόμη και σήμερα τις ψαριές των ψαροκυνηγών που επιμένοντας, ακολούθησαν τις προσταγές των καιρών. Υπάρχει όμως μία τεχνική που ελάχιστα έχει αλλάξει εδώ και πολλά χρόνια. Μάλιστα, λόγω του «ιδιαίτερου» εξοπλισμού της αλλά και της φιλοσοφίας της, έχει πολλούς «εχθρούς» στην εποχή μας. Δικαίως; Δεν νομίζω, μιας και αποτελεί σημαντικότατο τμήμα στην πορεία ενός κυνηγού. Ίσως μερικοί να το καταλάβατε ήδη, όμως για τους υπόλοιπους, η τεχνική στην οποία αναφέρομαι είναι το ψάρεμα στην τρύπα.

Η τεχνική
Όπως και πολλές ακόμη δραστηριότητες στη θάλασσα, έτσι και με αυτήν την τεχνική, αρχικά τα πράγματα φαίνονται πολύ εύκολα. Ουσιαστικά πρόκειται για την προσέγγιση του δύτη προς την κατοικία του ψαριού και η σύλληψη αυτού μέσα σε αυτήν. Τα φαινόμενα όμως, όπως συνήθως, απατούν. Ενώ λοιπόν στην αρχή τα ψάρια διαθέτοντας ελάχιστες εμπειρίες έσπευδαν να κρυφτούν στην πρώτη πέτρα ή κοίλωμα του βυθού, αφήνοντας μάλιστα μερικές φορές τμήμα του σώματός τους εκτεθειμένο, τώρα πλέον γνωρίζουν πολύ καλά σε ποιο θαλάμι να κατευθυνθούν, πώς να συμπεριφερθούν ενώ μερικά από αυτά όπως οι σαργοί, γνωρίζοντας ακριβώς τους κινδύνους, επιλέγουν να κινούνται έξω από τα θαλάμια. Δεν πρέπει να σας παραξενεύει. Τα ψάρια έχουν αποδείξει πως ως νοήμονα όντα μπορούν να προσαρμόζονται και να αντιδρούν αναλόγως. Τώρα πλέον λοιπόν, ο δύτης πρέπει να προσέχει κάθε κίνησή του προτού ακόμη καταδυθεί. Πρέπει να είναι παρατηρητικός και συνεχώς σε εγρήγορση ώστε να εντοπίσει με την εμπειρία του πιθανά θαλάμια ή να αντιληφθεί την κίνηση ενός ψαριού. Παράλληλα ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσει σε σημάδια όπως είναι μία μικρή θολούρα μπροστά από την είσοδο μίας πέτρας, τη νευρικότητα των μικρότερων ψαριών ή ακόμη και σε μερικές περιπτώσεις αποφάγια των ψαριών που έπεσαν θύματα των θηραμάτων του. Η προσέγγιση πρέπει να γίνεται πάντοτε με τη μεγαλύτερη δυνατή διακριτικότητα. Στόχος του δύτη είναι να παραμείνουν τα ψάρια ήρεμα, κάτι που θα του επιτρέψει μία καλή βολή και σε μερικές περιπτώσεις περισσότερα από ένα θηράματα από το ίδιο θαλάμι. Το όπλο και το βλέμμα (και ορισμένες φορές και ο φακός) πρέπει να είναι σε κάθε φάση του ψαξίματος ευθυγραμμισμένα καθώς σπανίως τα ψάρια θα κινηθούν ήρεμα κάτω από τις πέτρες. Η σκοπευτική δεινότητα τέλος, από τη πλευρά του κυνηγού σχεδόν εξυπακούεται μιας και στον περιορισμένο χώρο ενός θαλαμιού και απέναντι σε αρκετά μεγάλα και δυνατά θηράματα, οι επιπολαιότητες μπορεί να κοστίσουν ακριβά.

Τα θηράματα
Το κυνήγι στην τρύπα μπορεί να χαρίσει κάθε σχεδόν θήραμα που κινείται κοντά στο βυθό. Στα άσπρα ψάρια συνηθέστερα είδη είναι οι σαργοί, σηκοί και τα μελανούρια χωρίς να εξαιρούνται οι ούγενες, οι σάλπες αλλά και οι κέφαλοι καθώς και τα λαβράκια. Η τσιπούρα επίσης αποτελεί επιπλέον bonus καθώς σε συγκεκριμένα σημεία και εποχές, κοπάδια από μεγάλα και άφοβα ψάρια μπορεί να ξαφνιάσουν τον ανυποψίαστο κυνηγό. Όλα τα μαύρα ψάρια επίσης μπορούν να συλληφθούν με το ψαχτήρι. Σίγουρα ανάμεσά τους ιδιαίτερη θέση κατέχει ο ροφός, όμως και τα άλλα είδη όπως οι στήρες και οι σφυρίδες δεν είναι καθόλου σπάνια. Κλείνοντας με τα θηράματα, σημαντικό είναι να αναφέρουμε πως υπάρχουν και εκπλήξεις. Ανάμεσα λοιπόν σε όλα τα παραπάνω, κανείς μπορεί να συναντήσει εκλεκτά οστρακόδερμα όπως είναι οι αστακοί και οι κολοχτύπες καθώς και σπάνια ψάρια όπως είναι τα μυλοκόπια, τα φαγκριά(!), αλλά συχνότερα και συναγρίδες!

Εξοπλισμός
Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται σε αυτήν την τεχνική δε διαφέρει σημαντικά με τις άλλες μεθόδους αλιείας παρά μόνο στον τομέα των όπλων. Εκεί, το μήκος τους μπορεί να είναι από 50 έως και 110 cm αναλόγως με τη διαμόρφωση του θαλαμιού. Το ίδιο ισχύει για το στήσιμο, όπου ανάλογα με τα θηράματα που θα κυνηγήσουμε, μπορούμε να δούμε από 6άρες βέργες με ένα 16άρι λάστιχο, μέχρι 7άρες με δύο 17άρια. Γενικότερα, οι βέργες πρέπει να διαθέτουν ένα φτερό ώστε να αποφεύγονται σκαλώματα ενώ η αιχμή τους να μη σχηματίζει μεγάλο κώνο, μιας και η επαφή με τα βράχια είναι σχεδόν αναπόφευκτη. Τέλος, το μουλινέ ακόμη και σε μικρά σε μέγεθος όπλα κρίνεται αναγκαίο, μιας και θα βοηθήσει σημαντικά στην προσπάθεια του δύτη να επιστρέψει στην επιφάνεια ή ακόμη και στην περίπτωση κάποιου βραχώματος. Στον υπόλοιπο εξοπλισμό, τα πέδιλα καλό θα είναι να έχουν μεγάλο μήκος και νευρική συμπεριφορά (ιδίως όταν το ψάρεμα πραγματοποιείται σε μεγάλα βάθη), η στολή πρέπει να είναι άνετη και ελαστική προσφέροντας παράλληλα ικανοποιητική θερμική προστασία, η μάσκα μικρού όγκου ενώ καλτσάκια και γάντια έρχονται να συμπληρώσουν την εικόνα του εξοπλισμού. Ναι το ξέρω, υπάρχει και ο φακός. Δεν το έχω ξεχάσει. Αυτός λοιπόν, εάν επιλέξετε να τον χρησιμοποιήσετε, καλό θα είναι να έχει μικρές διαστάσεις, συγκεντρωτική δέσμη και εύχρηστό διακόπτη που δεν θα κάνει θόρυβο κατά τη χρήση του, κάτι που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα υποψήφια θηράματα (υπενθυμίζω εδώ πως η χρήση του σύμφωνα με την Ελληνική νομοθεσία κρίνεται παράνομη).

Ασφάλεια
Το ψάρεμα αυτό μπορεί να είναι αρκετά αποδοτικό, όμως κρύβει αρκετούς και σημαντικούς κινδύνους. Αυτοί ουσιαστικά χωρίζονται σε 3 κατηγορίες.
• Εξωγενείς παράγοντες: Εδώ μπορούμε να κατατάσσουμε τους κινδύνους που εντοπίζονται στο υποβρύχιο περιβάλλον όπως είναι τα εγκαταλελειμμένα αλιευτικά εργαλεία. Ουσιαστικά ο δύτης πρέπει πάντοτε να ελέγχει την περιοχή γύρω από το σημείο που επιθυμεί να ερευνήσει, προσέχοντας για οτιδήποτε που μπορεί να τον συγκρατήσει στο βυθό. Επίσης, συναντήσεις με σμέρνες αλλά και άλλα «επικίνδυνα» ψάρια όπως είναι οι σκορπιοί και οι δράκαινες, επίσης πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον ανάλογο σεβασμό και την πρέπουσα προσοχή.
• Συμπεριφορά του δύτη: Εδώ μπορούμε να βρούμε όλους τους κινδύνους που εξαρτώνται από τη συμπεριφορά του ιδίου του καταδυόμενου. Από την επιλογή διείσδυσης σε ένα πολύ στενό θαλάμι, μέχρι τη λανθασμένη εκτίμηση δυνατοτήτων και βάθους, ο ψαροκυνηγός οφείλει πάντοτε να τηρεί τις θεμελιώδης αρχές ασφάλειας.
• Βράχωμα: Εδώ το θέμα σηκώνει πολύ συζήτηση και θα αναλυθεί εκτενώς σε μελλοντικό άρθρο. Η ουσία είναι να υπάρχει διαύγεια πνεύματος, ηρεμία και λογική όταν αυτό προκύψει. Βέβαια η καλύτερη μέθοδος αντιμετώπισης είναι και εδώ η πρόληψη. Καίριες βολές λοιπόν χωρίς απερισκεψίες και επιπολαιότητες.

Κλείνοντας το τμήμα της ασφάλειας εννοείται πως πάντοτε σημαντικότερη ασφάλεια από το ΖΕΥΓΑΡΙ ή από μία ομάδα ατόμων δεν υπάρχει. Δεν νοείται υποβρύχιο ψάρεμα σε οποιαδήποτε μορφή χωρίς ζευγάρι!

Επίλογος
Το ψαχτήρι αποτελεί μία από τις παλαιότερες τεχνικές στο υποβρύχιο ψάρεμα. Είναι ένας δυναμικός τρόπος ψαρέματος που μπορεί να εφαρμοστεί σχεδόν σε κάθε είδος βυθού και που συχνά αποδεικνύεται αρκετά αποδοτικός. Αποτελεί σημαντικότατο σχολείο για κάθε ψαροκυνηγό μιας και μέσω αυτού θα μπορέσει να προσεγγίσει αρκετά θηράματα, μαθαίνοντας σταδιακά τη συμπεριφορά τους και τις ιδιαιτερότητές του. Επίσης έχει και παραλλαγές, όπως το ψάρεμα στον προθάλαμο ή το καρτέρι μπροστά από εισόδους όπου κινούνται ψάρια. Όλα αυτά βέβαια μέχρι να αρχίσει να κυνηγάει έξω από το σκοτάδι των βράχων. Τότε τα πράγματα αλλάζουν. Το παιχνίδι αλλάζει επίπεδο και τα ψάρια αποκαλύπτουν την πραγματική τους ταυτότητα, έξω, στο ανοιχτό νερό και όχι περιορισμένα μέσα στα θαλάμια. Τότε ίσως καταλάβει κανείς τις ενστάσεις για τη χρήση του φακού αλλά και για την προσέγγιση ενός ψαριού μέσα στην κατοικία του. Σκέψεις και προβληματισμοί που πρέπει να προκύπτουν στο μυαλό κάθε συνειδητοποιημένου ψαροκυνηγού που σέβεται τον εαυτό του αλλά και το περιβάλλον.
Spiros Marinis

πηγη http://www.e-bluemagazine.com/index.php