Φολέγανδρος

Η Φολέγανδρος είναι νησί των Κυκλάδων, μεταξύ της Σικίνου και της Μήλου. Απέχει 15 μίλια (ανατολικά) από τη Μήλο και 22 μίλια ΒΔ. από τη Σαντορίνη. Αποκαλείται επίσης και Πολύκαντρος ή Πολύκανδρος. Είναι επιμήκης νήσος με διεύθυνση Β.ΒΔ. προς Ν.ΝΑ.,
συνολικού μήκους 13 χλμ. και ελάχιστου πλάτους 1,1 χλμ. περί το μέσον που παρουσιάζει μορφολογία ισθμού, καλούμενου "Πόρτα", με δύο εκατέρωθεν κολπίσκους, τους Βαθύ και Πλάκα, που τη χωρίζουν σε δύο ισομήκη ορεινά και άδενδρα τμήματα. Οι ακτές της είναι περισσότερο απόκρημνες και σχηματίζουν πολλά ακρωτήρια όπως το Καστέλι, ο Κυπάρισσος, η Ασπρόπουντα που φέρει Φάρο, ο Βιτσέντζος, η Γκρότα κ.ά.

Το νησί έχει δύο μεγάλους οικισμούς. Πρωτεύουσα είναι η Χώρα (ή πόλη Φολέγανδρος), με 316 κατοίκους, χτισμένη επί της ανατολικής πλευράς, σε ύψωμα 200 μ. Ο άλλος οικισμός, η Άνω Μεριά, βρίσκεται βορειότερα με πληθυσμό 291 κατοίκων, και αποτελεί το πιο παραδοσιακό κομμάτι του νησιού. Μικρότερος οικισμός και λιμάνι του νησιού είναι ο Καραβοστάσης, στο ΝΑ. άκρο του, που απέχει από Πειραιά 102 μίλια και από Νάξο 32 μίλια.

Οι κάτοικοι της νήσου ονομάζονται Φολεγανδρίτες ή Φολεγανδρινοί, (καθαρεύουσα: Φολεγάνδριοι),και ειδικότερα της Χώρας (πρωτεύουσας), Χωραΐτες - Χωραΐτισσες.
Μορφολογία εδάφους

Γενικά πρόκειται για ορεινό νησί, πετρώδες με απότομες ακτές. Κυριότερες κορυφές είναι στο ΝΑ. τμήμα ο Άγιος Ελευθέριος (415 μ.), της Παναγίας (365 μ.), ο Τρούλος (312 μ.), ο Ορθόνικας (305 μ.) και στο ΒΔ. το Μεροβίγλι (310 μ.) και ο Προφήτης Ηλίας (285 μ.). Η σημαντικότερη κοιλάδα καλούμενη "λιβάδι" βρίσκεται στο νότιο τμήμα. Μεγάλοι ποταμοί δεν υφίστανται αλλά μόνο χείμαρροι που καλούνται από τους ντόπιους ποταμοί όπως σ΄ όλες τις Κυκλάδες. Πηγές υπάρχουν ελάχιστες και οι ανάγκες ύδρευσης καλύπτονται από στέρνες αποθήκευσης ομβρίων υδάτων.
Το ανάπτυγμα των ακτών της φθάνει περίπου τα 32 χλμ. που παρουσιάζουν πλούσια εναλλαγή ακρωτηρίων όρμων και παραλιών. Σημαντικότεροι όρμοι είναι αυτοί περί τον ισθμό του Καραβοστάση στην νότιο-ανατολική ακτή και της Αγκάλης ή Βαθύ στη ΝΔ. ακτή. Κυριότερα ακρωτήρια είναι το ακρωτήριο Κυπαρίσσι και ακρωτήριο Κάστελλος στο βόρειο τμήμα και Ασπροπούντα ΝΔ. του βορείου τμήματος.