Οι πρώτες σφυρίδες

Είναι μετρημένες στα δάχτυλα οι αξιόλογες σφυρίδες που έχω πιάσει όλα αυτά τα χρόνια, λιγότερες κι από τα ίδια τα χρόνια... Eνα ψάρι σπάνιο σε Ιθάκη και Κεφαλονιά όπου ψαρεύω.

Θυμάμαι τη δεκαετία του '80, που αραιά και πού έβλεπα καμιά μικρή, και τις πρώτες φορές δεν ήξερα καν τι ψάρι ήταν! Είχε θαλαμώσει μια δίκιλη σε ένα φρύδι στα ρηχά, και δεν είχα καταφέρει να τη βρω. Μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση, ήμουν σίγουρος ότι δεν είχε φύγει, ενώ η τρύπα δεν είχε απρόσιτα σημεία για να κρυφτεί. Μα που είχε πάει αυτό το μυστήριο ριγέ ψάρι, που δεν ήξερα τι ήταν, κι αυτός ήταν κι ο λόγος που ήθελα τόσο πολύ να το 'πιανα, να το 'δειχνα σε κάποιον που να σκάμπαζε, να μου έλυνε την απορία! Τώρα βέβαια ξέρω πού ήταν, ήταν μπροστά μου, κι είχε σκεπαστεί με άμμο. Αν ήμουν πιο προσεκτικός, κάπου θα ανακάλυπτα το πράσινο μάτι της να λαμπυρίζει στο σκοτάδι! Στην μπούκα του λιμανιού της Ιθάκης, μια καλοκαιρινή νύχτα του '81 έριξα ένα παραγάδι δολωμένο με σαρδέλα. Οχι μεγάλο, ούτε 50 αγκίστρια. Δεν είχε ακόμα φέξει όταν έπιασα να το σηκώσω, θα περνούσε το βαπόρι το ξημέρωμα κι έπρεπε να τέλειωνα νωρίτερα. Από τα πρώτα κιόλας αγκίστρια άρχισα να νιώθω ένα μακρινό τράβηγμα.
Οι πρώτες σφυρίδες

Πλησιάζοντας προς το τελείωμα το τράβηγμα είχε γίνει πολύ έντονο. Ανέβασα στη βάρκα ένα ψάρι σκούρο, έμοιαζε με ροφό αλλά ήταν κάτι άλλο.. Στήρα δεν ήταν, τις ήξερα ήδη τις στήρες. "Βλάχος θα είναι", σκέφτηκα, αυτό το ψάρι γνώριζα σαν τον πλησιέστερο συγγενή του ροφού. Ηταν μεγάλο, πλησίαζε τα 10 κιλά, δεν χώραγε στο μικρό ψυγείο του ξενοδοχείου του πατέρα μου, κι έβαλα στην πρίζα το μεγάλο, του εστιατορίου.

Επεσα για ύπνο, και το πρωί είπα να παραστήσω τον ψαρά στον γονιό μου, που ήταν από πατέρα σφουγγαρά, μεγαλωμένος μέσα στις ψαροπούλες. "Είδες ένα βλάχο που έπιασα"; "Εσύ είσαι βλάχος"! μου είχε απαντήσει γελώντας ο συχωρεμένος ο Αλέκος!

Αυτή ήταν κι η πρώτη σφυρίδα, η παραγαδίσια. Επρεπε να περνούσαν λίγα χρόνια για να έπιανα και με το ψαροτούφεκο την πρώτη, που ήταν σχεδόν στο ίδιο μέγεθος. Ηταν και πάλι Αύγουστος και ψάρευα στην Κεφαλονιά, νότια του Φισκάρδου. Σε μια στιγμή διέκρινα την κίνηση ενός μεγάλου ψαριού που καλύφθηκε πίσω από ένα μονόπετρο. Καταδύθηκα από μακριά και πλησίασα συρτά, κρατώντας το παλιό 100αρι της Demka προτεταμένο.
Οι πρώτες σφυρίδες

Το ψάρι με είχε αντιληφθεί και ήταν σε εγρήγορση. Μέχρι εκείνη τη στιγμή νόμιζα ότι ήταν ροφός. Το μόνο που πρόλαβα να σκεφτώ αντικρίζοντας το μουσούδι του, τη στιγμή που αλληλοκοιταχτήκαμε, ήταν "δεν είναι μάτια ροφού αυτά"!

Ταυτόχρονα σχεδόν ξεκίνησε το βέλος, όπως ξεκίνησε και το ψάρι. Δέχθηκε το καμάκι στο κέντρο του κορμιού του και πριν προλάβω να το συγκρατήσω, με ένα αστραπιαίο ντεμαράζ έφυγε για τα ρηχά, όπου βράχωσε πρόχειρα σε μια σχισμή. Ηταν βεβαίως μια σφυρίδα γύρω στα 8 κιλά, το ψάρι της φωτογραφίας.

Μια άλλη, ακόμα μεγαλύτερη, πάνω από δέκα κιλά έπιασα πριν λίγα χρόνια στον Κέδρο. Ηταν μια μέρα με δυνατό βοριά κι εκεί που κολυμπούσα στην επιφάνεια "υλοποιήθηκε" μπροστά μου. Είναι τόσο μεγάλη η ικανότητα παραλλαγής της σφυρίδας, που όταν έχει σαν φόντο την άμμο το μπεζ χρώμα της την κρύβει σχεδόν απόλυτα, μόνο όταν "βάφει" τις κάθετες ραβδώσεις της μπορείς να την διακρίνεις. Αυτή βρισκόταν στα μεσόνερα κι ενώ δεν την είχα δει, αποφάσισε για δικούς της λόγους να "βαφτεί". Είχα χάσει την όποια ευκαιρία αιφνιδιασμού, αντίθετα, εκείνη είχε αιφνιδιάσει εμένα, έτσι δεν είχα άλλη επιλογή από το να την παρατηρώ ακίνητος από την επιφάνεια. Κινήθηκε προς τα ρηχά και την ακολούθησα διακριτικά. Τρύπωσε ήρεμα κάτω από μια πέτρα. Είχα μια καταπληκτική ευκαιρία να την πιάσω και δεν έπρεπε να την έχανα. Χωρίς καθυστέρηση εμφανίστηκα στη μπούκα του θαλαμιού της. Ηταν μια ευρύχωρη σπηλιά που είχε ακόμη ένα άνοιγμα στην απέναντι πλευρά. Παρόλο που έβλεπα όλη τη διάσταση της σπηλιάς, το μεγάλο ψάρι δεν φαινόταν πουθενά. Χρειάστηκε να σκανάρω το εσωτερικό πόντο-πόντο, για να ανακαλύψω ένα πράσινο μάτι που λαμπύριζε στο σκοτάδι, είχε ξαπλώσει στο δάπεδο και είχε σκεπαστεί με άμμο! Δεν ξέρω πως, αλλά κατάλαβε αμέσως ότι την είχα βρει και με μια αστραπιαία κίνηση, που αχρήστευσε τα αντανακλαστικά μου, κινήθηκε προς το απέναντι άνοιγμα. Θα την είχα χάσει οπωσδήποτε, δεν πρόλαβα να στρέψω το όπλο, αλλά για εντελώς ακατανόητους λόγους δεν βγήκε! Εφτασε μέχρι το άνοιγμα, και στάθηκε. Μάλλον ένιωθε σίγουρη, ήθελε να μου έριχνε μια τελευταία ματιά! Ηταν και η τελευταία ματιά της ζωής της. Το καμάκι τη βρήκε στο σβέρκο και σύντριψε το κρανίο της. Επεσε στο πλάι, και δεν ξανακινήθηκε. Προσπαθώ να μην χαίρομαι συνήθως όταν σκοτώνω ψάρια, αλλά σε εκείνη την περίπτωση μόνο ο αναπνευστήρας με είχε εμποδίσει να βγάλω από το στήθος μου έναν αλαλαγμό χαράς!

Το λάθος
Αξίζει να αναφέρω ένα ψάρι που τελικά δεν κατάφερα να πιάσω, αλλά είχα κοντέψει να πνιγώ εξαιτίας του. Ηταν η πρώτη και τελευταία φορά που κόντεψα να πνιγώ. Αυτός είναι κι ο λόγος που το θυμάμαι ακόμα.

Ηταν Ιούνιος και ψάρευα σε κάβο στη νότια Ιθάκη. Ψάρια δεν έβρισκα ρηχά, κι είχα αρχίσει να βαθαίνω. Σε μια μεσόνερη βουτιά διέκρινα μια 4κιλη σφυρίδα και την ακολούθησα, να 'βλεπα πού θα τρύπωνε. Μπήκε τελικά σε ένα "φρύδι" στα βαθιά, στα 32 μ. Εβαλα σημάδια και αναδύθηκα για να προετοιμάσω τη βουτιά, μεγάλη για τα τότε δεδομένα, αλλά και για τα σημερινά. Τα είχα τα μέτρα, αν και με εξοπλισμό τελείως ακατάλληλο. Μάσκα μεγάλου όγκου, κοντά βατραχοπέδιλα από καουτσούκ και, κυρίως, χοντρή στολή που χρειαζόταν 7 κιλά μολύβια. Κατέβηκα ωστόσο, κοίταξα και είδα το ψάρι καθισμένο στην άμμο, με το κεφάλι προς τα μέσα. Προκειμένου να μην βραχώσει, καθυστέρησα λίγο τη βολή για να σημαδέψω σβέρκο κι εγκέφαλο. Τη στιγμή που πάτησα τη σκανδάλη, το ψάρι μετακινήθηκε ανεπαίσθητα, και το καμάκι καρφώθηκε στην άμμο.

Ανέβηκα γρήγορα και ξαναόπλισα αμέσως. Ηθελα το ψάρι οπωσδήποτε! Αυτό ήταν και το λάθος μου. Ποτέ δεν πρέπει να σε συνεπαίρνει η επιθυμία να πιάσεις το ψάρι που κυνηγάς! Θα κινδυνέψεις, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα παρασυρθείς σε απερίσκεπτη ενέργεια. Ακόμα κι αν δεν κινδυνέψεις, το πιθανότερο είναι να το χάσεις.

Η καταξίωση...
Το ήθελα οπωσδήποτε, γιατί ποτέ μέχρι τότε δεν είχα πιάσει σφυρίδα στο ψαροτούφεκο. Την έβλεπα σαν ολοκλήρωση, σαν καταξίωση? Μπούρδες, χαζομάρες!

Χωρίς να προετοιμαστώ σχεδόν καθόλου, χωρίς να ρίξω τους παλμούς και να ηρεμήσω, έφυγα σφαίρα για τα 32 μ. Δεν βρήκα, βέβαια, τη σφυρίδα, μετά τη βολή τα φρύδι είχε θολώσει και δεν φαινόταν τίποτα στο εσωτερικό του. Αρχισα να ανεβαίνω και στα τελευταία μέτρα ένιωσα τα πόδια μου να κόβονται. Κοίταξα ψηλά, κι είδα την επιφάνεια της θάλασσας να μαυρίζει.. Είχα ακόμα τη διαύγεια να καταλάβω τι μου συνέβαινε. Εφτασα πάνω, πέταξα τη μάσκα και πήρα πολλές, βαθιές ανάσες. Εκτοτε, δεν σεκλετίστηκα ποτέ, για κανένα ψάρι. Κανένα ψάρι δεν μπορεί να χαρίσει την ευτυχία. Το κάθε ψάρι, όμως, μπορεί να σημάνει τον όλεθρο.

Κωστής Γεωργάς

πηγη http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23381&subid=2&pubid=63151348